De manier waarop we ons geld bewaren, kan veel zeggen over onze persoonlijkheid en ook over onze emoties
Het gebruik van contant geld lijkt steeds meer af te nemen, vooral onder de jongere generaties. Het kan echter voorkomen dat we geld moeten tellen en ons plotseling realiseren dat we tot die mensen behoren die, wanneer ze bankbiljetten van verschillende waarden voor zich hebben, deze meestal van laag naar hoog sorteren. Weet je waarom we dit doen met bankbiljetten? De psychologie heeft het antwoord.
Zelfs als het niet om een groot aantal biljetten gaat. Stel je voor dat je één biljet van 50 euro, twee van 20, één van 10 en één van 5 hebt. Hoe zou je ze sorteren? Waarschijnlijk leg je bijna automatisch eerst het biljet van 5, dan dat van 10, en zo verder, van klein naar groot. Dit is iets wat de meeste mensen doen, of in ieder geval denken te doen, en wat blijkbaar een reden heeft die verder gaat dan pure numerieke of wiskundige logica. Een reden die te maken heeft met onze eigen veiligheid, de manier waarop we ons veiliger voelen en hoe we met elkaar omgaan.
De betekenis van het sorteren van bankbiljetten van klein naar groot, volgens de psychologie
Als je een van die mensen bent die hun bankbiljetten altijd van klein naar groot sorteren, beginnend met de kleinste en eindigend met de grootste, dan behoor je volgens de psychologie tot de groep mensen die een bepaalde structuur nodig hebben om zich rustig te voelen. Die zichtbare orde met de bankbiljetten weerspiegelt vaak een mentale orde die zekerheid geeft en het gevoel dat alles onder controle is.
Net zoals we ons bureau opruimen voordat we naar huis gaan, geeft het tellen van bankbiljetten voordat we ze in onze portemonnee stoppen of naar de bank brengen, aan dat we behoefte hebben aan het voorspelbare, wat zekerheid geeft, en dat heeft dus niets te maken met een eigenaardigheid of een obsessie. Het zorgt er gewoon voor dat we ons rustiger voelen.
Meer een emotionele strategie dan een gewoonte
Hoewel het misschien overdreven lijkt, fungeert dit soort organisatie voor veel mensen als een klein hulpmiddel voor emotionele zelfregulering. Wanneer alles om hen heen versneld of onzeker lijkt, zoeken sommigen hun toevlucht in repetitieve, concrete handelingen die hen een gevoel van controle over hun omgeving geven.
Dit betekent niet dat het obsessieve of rigide mensen zijn. Ze hebben gewoon geleerd dat het controleren van bepaalde details in hun omgeving hen rust geeft. Het stelt hen in staat om zich te concentreren, hun angst te verminderen en een zekere stabiliteit te behouden. Het is een mechanisme dat vaker voorkomt dan het lijkt en dat we, zoals gezegd, ook bij andere dingen toepassen, bijvoorbeeld wanneer we ’s ochtends het huis verlaten in de wetenschap dat we ons bed hebben opgemaakt.
Detailgerichte mensen die vooruitdenken waarderen
Een ander veelvoorkomend kenmerk van mensen met dit soort gewoontes is hun voorliefde voor details. Ze kunnen niet tegen improvisatie, tegen dingen die aan het toeval worden overgelaten. Het zijn meestal mensen die vooruit plannen, die moeten weten wat er gaat gebeuren voordat het gebeurt. Dit komt tot uiting in hun agenda, in hoe ze hun kasten ordenen, in hun manier van werken. En ja, ook in hoe ze met geld omgaan.
In veel gevallen is dit profiel gekoppeld aan zeer georganiseerde beroepen: boekhouding, engineering, logistiek. Maar het is niet alleen een kwestie van werk. Het is een manier van in het leven staan. Ze geven de voorkeur aan duidelijkheid boven vaagheid. En dat hoeft geen tekortkoming te zijn. In feite is het vaak een voordeel in contexten waar details het verschil maken. Het ordenen van bankbiljetten is slechts een stukje van een grotere puzzel: het willen hebben van controle over dingen om met wat meer rust te kunnen leven.
Een relatie met geld gebaseerd op controle
Vanuit de financiële gedragspsychologie is ook iets interessants waargenomen. Degenen die hun contant geld zo zorgvuldig ordenen, hebben doorgaans een bewustere en verantwoordelijkere relatie met hun financiën. Ze zijn meestal niet impulsief. Integendeel: ze denken na voordat ze geld uitgeven, maken begrotingen en houden bij wat er binnenkomt en wat eruit gaat. Ze vinden het moeilijk om de controle los te laten, omdat ze geld zien als een instrument voor stabiliteit.
Dit gedrag is zelfs merkbaar in de manier waarop ze hun dagelijkse uitgaven beheren. Het is niet ongebruikelijk dat ze apps gebruiken om hun rekeningen bij te houden, bonnetjes bewaren of prijzen vergelijken voordat ze iets kopen. Voor hen is geld niet alleen iets om te gebruiken: het is iets om te beheren. En dat gebaar om het van laag naar hoog te rangschikken is verre van oppervlakkig, maar maakt deel uit van een grotere strategie om het economische evenwicht niet te verliezen.
Ten slotte is er nog een praktisch aspect dat niet over het hoofd mag worden gezien. Het ordenen van bankbiljetten maakt het leven gemakkelijker. Zo weet je in één oogopslag hoeveel je hebt. Je kunt sneller betalen. Je voorkomt fouten met wisselgeld. En bovenal verklein je de kans op fouten in alledaagse situaties. Dus voor wie niet tegen verrassingen of domme fouten kan, is deze orde ook een manier om zichzelf te beschermen.